Coğrafi İşaret: Çubuk Agat Taşı

Tescil No: 260

Coğrafi İşaretin Türü: Menşe Adı

Kullanım Biçimi: Etiketleme

Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri:

Çubuk Agat Taşı, bir agat taşı çeşidi, değişik renkli yuvarlak ve ince tabakalardan oluşmuş bir kalsedon türüdür. Andezitik ve riyolitik birimlerde kanal dolgusu olarak gelişen ayrıca kendine özgü çubuksu kristalleri bulunan Çubuk Agat Taşı, volkanik istif içinde genelde dağınık ve düzensiz nodüller halinde yataklanmıştır. Çubuk Agat Taşı, miyosen yaşlı volkanik seriye ait andezit içerisinde bulunmaktadır. Andezit içerisindeki Çubuk Agat Taşı, yanal devamlı yarık ve çatlak boşlukları içerisinde bulunmaktadır, açık boşluk dolguları olarak yataklanmış olup, yataklama şekli katmansaldır. Riyolit içerisindeki Çubuk Agat Taşları ise çeperleri düzenli ya da düzensiz gözeneklerle boşluk dolguları olarak yataklanmıştır. Yerleşme yerleri yumrusaldır. Hem konsantrik tabakalı hemde yatay tabakalı bantlara sahiptir. Yatay paralel bantlar ise göreceli olarak daha iri silis taneciklerinin yer çekiminin etkisiyle çökelimin bir sonucudur.

Çubuk Agat Taşının gözlemlenen yaygın renkleri mavi, sarı ya da kahverengimsi kırmızıdır.

Çubuk Agat Taşı oluşumu sırasında saç/çubuk şeklindeki ince uzun kristaller birbirlerine paralel şekilde dizilirler. Çubuk Agat Taşının oluşumunun daha sonraki evresinde silis jelinden itibaren gelişen kalsedon mikrokristalleri önceden gelişmiş olan bu kristallerin etrafını sararak çubuk ve çizgimsi şekildeki tüpleri oluşturmaktadır. Çubuk Agat Taşının en ayırt edici özelliği söz konusu çubuk ve çizgimsi şekildeki mineral desenleri ve bu desenlerin taşa kattığı çizgili, çubuksu görünümdür.

Çubuk Agat Taşının diğer ayırt edici özelliği; şekilsiz küçük yumrular olarak gözenek boşlukları veya çatlak boşluklarını doldurmuş katmansı kütleler halinde ve dış kabuksuz olarak bulunmasıdır. Çubuk Agat Taşının diğer bir ayırt edici özelliği; birçok örnek eş merkezli konsantrik, bir kısmında yatay paralel tabakalı bantlanmalar içermesidir. Çubuk Agat Taşı, çoğunluğu ışınsal çubuksu veya yosunumsu, dentritli kapanımlara sahiptir.

Çubuk Agat Taşı, silisyum ve Oksijen ağırlıklıdır (Si0₂) ve bunun dışında bulunan diğer mineraller demir, magnezyum, manganez, kalsiyum ve alüminyumdur.

Çubuk Agat Taşı, dikdörtgen prizma şekilli, prizma uzunluğuna paralel ince damarlar içeren tümüyle silisleşmiş çubuksu yapılar halinde, ancak orijinal kristal şeklini korumuş (psödomof) kristal kapanımlara sahiptir. Çubuk Agat Taşı, söz konusu “çubuklu”, “çizgili”, “tüplü” yapısı ile özgün kapanımlara sahiptir ve dünyada oldukça enderdir.